اطلاعات و صورت‌های مالی میاندوره‌ای تلفیقی

1. 1 -صورتهاي وضعيت مالي تلفيقي و جداگانه شرکت ايراني توليد اتومبيل (سايپا) سهامي عام در تاريخ31 شهريور 1402 و صورتهاي سود و زيان، سود زيان جامع تلفيقي، تغييرات در حقوق مالکانه و جريانهاي نقدي تلفيقي و جداگانه براي دوره مياني شش ماهه منتهي به تاريخ مزبور و يادداشتهاي توضيحي 1تا 53 پيوست، مورد بررسي اجمالي اين‌سازمان قرارگرفته ‌است. مسئوليت صورتهاي مالي ميان‌دوره‌اي با هيئت‌مديره شرکت است. مسئوليت اين سازمان، بيان نتيجه‌گيري درباره صورتهاي مالي ياد شده براساس بررسي اجمالي انجام شده است.

2. 2 -به استثناي محدوديت‌هاي‌ مندرج در بندهاي 7 الي 9، بررسي اجمالي اين سازمان براساس استاندارد بررسي اجمالي 2410، انجام شده است. بررسي اجمالي اطلاعات مالي ميان‌دوره‌اي شامل پرس و جو، عمدتا از مسئولين امور مالي و حسابداري و به کارگيري روش‌هاي تحليلي و ساير روش‌هاي بررسي اجمالي است. دامنه بررسي اجمالي به مراتب محدودتر از حسابرسي صورت‌هاي مالي است و در نتيجه، اين سازمان نمي‌تواند اطمينان يابد از همه موضوعات مهمي که معمولا در حسابرسي قابل شناسايي است، آگاه مي‌شود و از اين‌رو، اظهارنظر حسابرسي ارايه نمي‌کند.

3. 3 -دريافتني‌هاي تجاري و ساير دريافتني‌ها، دارايي‌هاي در جريان تکميل و پيش‌پرداخت‌هاي گروه جمعا شامل مبلغ 843ر22 ميليارد ريال (شرکت مبلغ 905ر10 ميليارد ريال) اقلام راکد و سنواتي (شامل اقساط معوق مشتريان فروش اقساطي و مانده حساب شرکت‌هاي خارجي طرف حساب که با شرکت قطع همکاري نموده‌اند) مي‌باشد که از اين بابت صرفا مبلغ 694ر6 ميليارد ريال (شرکت مبلغ 15 ميليارد ريال) کاهش ارزش در صورتهاي مالي منظور شده است. در خصوص برخي از مطالبات پيگيري‌ها و اقدامات حقوقي در جريان مي‌باشد (يادداشت‌هاي توضيحي 21، 14 و 23). مضافا مبلغ 152ر41 ميليارد ريال (شرکت مبلغ 655ر22 ميليارد ريال) از بدهي ارزي به شرکت‌هاي خارجي راکد و سنواتي مي‌باشد (يادداشت‌هاي توضيحي 1-39 و 2-39). شايان ذکر است مطالبات و بدهي‌هاي ياد شده تا تاريخ اين گزارش وصول و يا تعيين تکليف نشده است. احتساب کاهش ارزش بابت دارايي‌هاي سنواتي در صور‌تهاي مالي ضروري است، ليکن به دليل عدم دسترسي به اطلاعات لازم از جمله نتايج دعاوي حقوقي، تعيين تعديلات قطعي از اين بابت در شرايط حاضر براي اين سازمان ميسر نشده است.
4. 4- استاندارد‌هاي حسابداري در خصوص تجديد ارزيابي بعدي دارايي هاي ثابت مشهود (شامل زمين و ساختمان) به رغم تفاوت با اهميت ارزش منصفانه دارايي‌هاي تجديد ارزيابي شده با مبالغ دفتري آنها رعايت نگرديده است (يادداشت‌ توضيحي 14). مضافا بدهي شرکت فرعي پارس خودرو به شرکت رنو پارس به مبلغ 494ر3 ميليارد ريال، بابت خريد قطعات خودروهاي گروه رنو در سال‌هاي قبل مي‌باشد، ليکن تعديلات ناشي از افزايش نرخ خريدهاي سال‌هاي 1389 تا 1391 جمعا به مبلغ 207ر1 ميليارد ريال (طبق مفاد قرارداد في‌مابين) و افزايش نرخ سال 1397 (فاقد توافق‏نامه) در صورتهاي مالي اعمال نگرديده است (يادداشت توضيحي 1-1-39). ضمنا مانده طلب شرکت رنو پارس طبق صورت تطبيق حساب‌هاي في‌مابين ارائه شده در تاريخ صورت وضعيت مالي، مبلغ 201ر6 ميليارد ريال بيشتر از مانده متناظر آن در دفاتر شرکت پارس خودرو مي‏باشد. همچنين خالص مغايرت حسابهاي فيمابين گروه به مبلغ 543ر3 ميليارد ريال (شامل اقلام بدهکار به مبلغ 556ر4 ميليارد ريال و بستانکار به مبلغ 013ر1 ميليارد ريال) در يادداشت 1-21 منظور شده است. ضمنا دعاوي حقوقي عليه شرکت در صورتهاي مالي به نحو مناسبي افشاء نشده است. هر چند اصلاح صورتهاي مالي تلفيقي بابت موارد ياد شده ضروري است، ليکن به دليل عدم دسترسي به اطلاعات مورد لزوم از جمله ارزش منصفانه دارايي‌ها، شواهد و مدارک مربوط به افزايش نرخ قطعات خريداري شده در شرکت فرعي پارس خودرو و رفع مغايرت‌هاي ياد شده، تعيين تعديلات قطعي براي اين سازمان ميسر نشده است.
5. 5 -به موجب برگ‌هاي تشخيص و قطعي، بابت ماليات عملکرد سال‌هاي 1392 الي1400 گروه جمعا مبلغ 387ر27 ميليارد ريال و بابت ماليات و عوارض ارزش افزوده، ماليات تکليفي و جرائم ماده 169 قانون ماليات‌هاي مستقيم گروه جمعا مبلغ 666ر5 ميليارد ريال مطالبه گرديده که به دليل اعتراض شرکت‌هاي گروه، بدهي از اين بابت در صورتهاي مالي تلفيقي منظور نشده است. مضافا ماليات عملکرد و ماليات و عوارض ارزش افزوده دوره مالي مورد گزارش و سال‌ مالي قبل تعدادي از شرکت‌هاي گروه تا تاريخ اين گزارش رسيدگي و يا منجر به تعيين رقم قطعي بدهي نشده است(يادداشت توضيحي 6-41 و 4-1-52). همچنين سرفصل دريافتني‌ها شامل مبلغ 589ر11 ميليارد ريال (شرکت مبلغ 909ر7 ميليارد ريال) طلب از سازمان امور مالياتي عمدتا ناشي از اضافه پرداختي بابت ماليات و عوارض ارزش افزوده مي باشد که تعيين تکليف نشده است. (يادداشت‌هاي توضيحي 1-21 و 2-21). همچنين آثار مالياتي ناشي از افزايش سرمايه از محل مازاد تجديد ارزيابي دارايي‌هاي ثابت در برخي از شرکت‌هاي فرعي شناسايي نشده است. علاوه بر موارد ياد شده، سازمان تامين اجتماعي بابت حق بيمه سال‌هاي 1385 الي 1401 تعدادي از شرکت‌هاي گروه مبلغ 884ر33 ميليارد ريال مطالبه نموده که با توجه به اعتراض شرکت‌هاي فرعي از اين بابت بدهي در صور‌تهاي مالي منظور نشده است. با توجه به مراتب فوق، هر چند تعديل صورتهاي مالي ضروري است، ليکن تعيين آثار مالي آن، منوط به رسيدگي و اعلام نظر سازمان‌هاي ذيربط مي‌باشد.
6. 6-شرکت فرعي سايپا ديزل، درخصوص طرح جايگزيني خودروهاي فرسوده با خودروهاي ولوو و ساير طرح‌هاي فروش (نقدي، ليزينگي، تحويل فوري) با توجه به قطع همکاري شرکت خارجي تأمين‌کننده قطعات، موفق به ايفاي تعهدات نشده که از اين بابت بدهي در صورتهاي مالي تلفيقي منظور نگرديده است (يادداشت توضيحي 3-45). همچنين تعهدات شرکت مورد گزارش بابت پيش فروش هاي انجام شده، خدمات پس از فروش محصولات توليدي طي دوره گارانتي، حق بيمه مشاغل سخت و زيان‏ آور کارکنان، هزينه مالي بدهي به بانک‌ها بابت اعتبارات اسنادي ريالي، عدم تسعير تسهيلات ارزي شرکت و پرداخت مزاياي پايان خدمت کارکنان شرکت، بيش از مانده بدهي و ذخيره منظور شده در صورتهاي مالي تلفيقي و جداگانه است. در اين خصوص، هرچند احتساب بدهي اضافي از بابت موارد فوق در صورتهاي مالي ضروري است، ليکن به دليل عدم برآورد مبالغ آن توسط شرکت فرعي و نبود مستندات کافي، تعيين مبلغ قطعي آن براي اين سازمان ميسر نيست.
7. 7-پاسخ تاييديه دريافتي از سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران بابت بدهي به آن سازمان، حاکي از مغايرت نامساعد به مبلغ 393ر34 ميليارد ريال مي باشد(شامل اصل و خسارت ديرکرد سود سهام) در همين ارتباط در دوره مورد گزارش تعدادي از املاک شرکت به ارزش کارشناسي 028ر4 ميليارد ريال به آن سازمان واگذار شده است. شرکت مورد گزارش بر اساس مبالغ اعلام شده توسط دايره اجراي احکام مراجع قضايي و با توجه به پيگيري‌هاي انجام شده در خصوص کاهش خسارت ديرکرد مزبور، مبلغ 119ر4 ميليارد ريال بدهي در حسابها منظور نموده است (يادداشت توضيحي 3-44). همچنين به دليل عدم ارائه مدارک و مستندات لازم رفع تعهدات ارزي ناشي از واردات و صادرات شرکت و گروه براي اين سازمان محرز نشده است. با توجه به مراتب فوق، آثار احتمالي ناشي از رفع مغايرات و تعهدات ياد شده، در شرايط حاضر براي اين سازمان امکان‌پذير نگرديده است.
8. 8-تسهيلات ارزي دريافتي از بانک صنعت و معدن توسط شرکت فرعي سايپا ديزل به مبلغ 543 ميليارد ريال، معادل 37/5 ميليون يورو (‏شامل اصل، بهره و جرايم) مي‏باشد که با نرخ ارز مرجع در تاريخ 1391/07/03 هر يورو معادل 874ر15 ريال تسعير گرديده، ليکن مورد پذيرش بانک قرار نگرفته و به رغم اقامه دعوي حقوقي نزد ديوان عدالت اداري عليه بانک و صدور راي به نفع شرکت فرعي ياد شده، بانک از اجراي حکم صادره امتناع نموده است (يادداشت توضيحي 1-1-1-40). در اين خصوص تعيين آثار احتمالي ناشي از تسويه تسهيلات مذکور بر صورتهاي مالي تلفيقي براي اين سازمان امکان پذير نمي‏باشد.
9. 9-تا تاريخ تاييد صورتهاي مالي، اکثر قراردادهاي خريد براي دوره مالي مورد گزارش با سازندگان قطعات خودرو توسط شرکت فرعي سازه گستر قطعي نشده است. مضافا صورتهاي مالي شرکتهاي فرعي تيبا تريدينگ، اس سي تي، سايپا لجستيک، تجارت الکترونيک خودرو تابان و پيشگامان بازرگاني ستاره تابان حسابرسي نشده در صورتهاي مالي تلفيقي منظور شده است. همچنين صورت تطبيق حساب هاي فيمابين با برخي از شرکت هاي فرعي، وابسته و ساير اشخاص گروه تا تاريخ تهيه اين گزارش به اين سازمان ارائه نشده است .با توجه به عدم دسترسي به اطلاعات لازم از جمله نرخ قطعي قراردادها، صورتهاي مالي حسابرسي شده شرکتهاي مزبور و دريافت صورت تطبيق و رفع مغايرت هاي فيمابين تعيين آثار احتمالي از اين بابت بر صورتهاي مالي مورد گزارش براي اين سازمان امکان‌پذير نمي‌باشد.

10. 10- بر اساس بررسي اجمالي انجام شده، به استثناي آثار موارد مندرج در بندهاي 3 الي 6 ، همچنين به استثناي آثار تعديلاتي که احتمالا در صورت نبود محدوديت‏ مندرج در بند‌هاي 7 الي 9 ضرورت مي‌يافت، اين سازمان به مواردي که حاکي از عدم ارائه مطلوب صورتهاي مالي ياد شده، از تمام جنبه‌هاي با اهميت، طبق استانداردهاي حسابداري باشد، برخورد نکرده است.

11. 11-مسئوليت "ساير اطلاعات" با هيئت‌مديره شرکت است. "ساير اطلاعات"شامل اطلاعات موجود در گزارش تفسيري مديريت است. نتيجه گيري اين سازمان نسبت به صورت‌هاي مالي، در برگيرنده نتيجه گيري نسبت به "ساير اطلاعات"نيست و نسبت به آن هيچ نوع اطميناني اظهار نمي‌شود. درارتباط با بررسي اجمالي صورت‌هاي مالي، مسئوليت اين سازمان مطالعه "ساير اطلاعات"به منظور شناسايي مغايرت‌هاي با اهميت آن با صورت‌هاي مالي يا با اطلاعات کسب شده در فرآيند بررسي اجمالي و يا تحريف‌هاي بااهميت است. در صورتي که اين سازمان به اين نتيجه برسد که تحريف بااهميتي در "ساير اطلاعات" وجود دارد، بايد اين موضوع را گزارش کند. همانطوريکه در بخش "مباني نتيجه گيري مشروط" توضيح داده شده است اين سازمان به اين نتيجه رسيده که "ساير اطلاعات" حاوي تحريف‌هاي با اهميت در ارتباط با موارد مندرج در بندهاي 3 الي 6، اين گزارش است. همچنين اين سازمان به دليل عدم دسترسي به اطلاعات لازم نتوانسته است شواهد حسابرسي کافي و مناسب در خصوص مطالب مندرج در بند‌هاي 7 الي 9 اين گزارش بدست آورد از اين رو، اين سازمان نمي‌تواند نتيجه‌گيري کند که ساير اطلاعات در ارتباط با موضوعات فوق حاوي تحريف با اهميت است يا خير.

12. 12-زيان انباشته گروه و شرکت در پايان دوره مالي مورد گزارش به ترتيب مبالغ 271ر895 ميليارد ريال و 014ر464 ميليارد ريال مي‌باشد و نتايج عملکرد آنها در دوره مالي مورد گزارش، منجربه زيان خالص به ترتيب به مبالغ 794ر122 ميليارد ريال و 245ر80 ميليارد ريال گرديده که عمدتا متاثر از مازاد بهاي تمام شده نسبت به بهاي فروش محصولات و تحمل هزينه‏هاي مالي است. مضافا بدهي‌هاي جاري شرکت مبلغ 715ر776 ميليارد ريال بيش از دارايي‌هاي جاري آن (حدود 4 برابر) است. مضافا به شرح يادداشت توضيحي 2-45 صورت‌هاي مالي گروه و شرکت ، بابت تحويل 226 هزار دستگاه خودرو به مشتريان مبلغ 733ر374 ميليارد ريال پيش‎دريافت اخذ نموده‏اند، قابل ذکر است برنامه‌هاي آتي مديريت براي برون رفت از وضعيت موجود به شرح يادداشت 1-2-1 افشاء شده است. همچنين معاملات انجام شده با شرکت‌هاي گروه و ساير اشخاص وابسته (يادداشت توضيحي 3-51) بر اساس روابط تجاري في‌مابين شرکت‌هاي گروه سايپا انجام شده است.
13. 13-ضوابط و مقررات وضع شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار در چارچوب چک‌ليست‌هاي ابلاغ شده آن سازمان به شرح زير رعايت نشده است: رديفموضوع دستورالعمل و شماره بند يا مادهشرح دستورالعمل اجرايي افشاي اطلاعات 13-1بند (1) و (2) ماده (7)افشاي صورتهاي مالي و گزارش تفسيري مديريت سالانه حسابرسي شده شرکت اصلي و تلفيقي گروه و گزارش هيئت مديره به مجامع، حداقل 10 روز قبل از برگزاري مجمع عمومي عادي. 13-2بند(4) ماده (7)افشاي صورتهاي مالي و گزارش تفسيري مديريت اجمالي 6 ماهه حسابرسي شده، حداکثر 75 روز بعد از پايان دوره مالي 6 ماهه. 13-3بند(10) ماده (7)افشاي صورتهاي مالي حسابرسي شده شرکتهاي تحت کنترل حداقل 10 روز قبل از برگزاري مجمع عمومي سالانه و اطلاعات پرتفوي سرمايه گذاريي هاي شرکتهاي تحت کنترل. دستورالعمل پذيرش اوراق بهادار 13-4ماده (11)کمتر بودن نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارايي‌هاي شرکت از حداقل هاي پيش‌بيني شده (15 درصد) با توجه به بازاري (بازار دوم بورس) که ناشر در آن فعاليت دارد. دستورالعمل الزامات افشاي اطلاعات و تصويب معاملات اشخاص وابسته 13-5مواد (11) و (13)اظهار نظر کميته حسابرسي در خصوص شرايط معامله و منصفانه بودن آن،پيش از انعقاد قرارداد. دستورالعمل حاکميت شرکتي 13-6تبصره (1) و (2) ماده (4)غير موظف بودن اکثريت اعضاء و رئيس هيئت مديره.