اطلاعات و صورت‌های مالی

1. 1- صورتهاي مالي شرکت صنعتي دريايي ايران (سهامي عام) شامل ترازنامه به تاريخ 29 اسفند 1390 و صورتهاي سود و زيان و جـريان وجوه نقد بــراي سال مالي منتهي به تاريخ مـزبور و يــادداشتـهـاي توضيحي 1 تا 36 توسط اين موسسه، حسابرسي شده است.

2. مسئوليت تهيه صورتهاي مالي ياد شده طبق استانداردهاي حسابداري، با هيات مديره شرکت است. اين مسئوليت شامل طراحي، اعمال و حفظ کنترلهاي داخلي مربوط به تهيه صورتهاي مالي است به گونه‌اي که اين صورتها عاري از تحريف با اهميت ناشي از تقلب يا اشتباه باشد.

3. مسئوليت اين موسسه، اظهارنظر نسبت به صورتهاي مالي ياد شده براساس حسابرسي انجام شده طبق استانداردهاي حسابرسي است. استانداردهاي مزبور ايجاب مي‌کند اين موسسه الزامات آيين‌رفتار حرفه‌اي را رعايت و حسابرسي را به گونه‌اي برنامه‌ريزي واجرا کند که از نبود تحريف با اهميت در صورتهاي مالي، اطمينان معقول کسب شود. حسابرسي شامل اجراي روشهايي براي کسب شواهد حسابرسي درباره مبالغ و ديگر اطلاعات افشا شده در صورتهاي مالي است. انتخاب روشهاي حسابرسي به قضاوت حسابرس، از جمله ارزيابي خطرهاي تحريف با اهميت ناشي از تقلب يا اشتباه در صورتهاي مالي ، بستگي دارد. براي ارزيابي اين خطرها، کنترلهاي داخلي مربوط به تهيه و ارائه صورتهاي مالي به منظور طراحي روشهاي حسابرسي مناسب شرايط موجود و نه به قصد اظهارنظر نسبت به اثربخشي کنترلهاي داخلي واحد تجاري، بررسي مي‌شود. حسابرسي همچنين شامل ارزيابي مناسب بودن رويه هاي حسابداري استفاده شده و معقول بودن برآوردهاي حسابداري انجام شده توسط هيات‌مديره و نيز ارزيابي کليت ارائه صورتهاي مالي است. اين موسسه اعتقاد دارد که شواهد حسابرسي کسب شده، براي اظهارنظر مشروط نسبت به صورتهاي مالي، کافي و مناسب است. همچنين اين موسسه به عنوان بازرس قانوني مسئوليت دارد موارد عدم رعايت الزامات قانوني مقرر در اصلاحيه قانون تجارت و مفاد اساسنامه شرکت و ساير موارد لازم را به مجمع عمومي عادي صاحبان سهام گزارش کند.

4. وضعيت سرمايه گذاري در سهام شرکت صف به ميزان حدود 49% در زمان تاسيس و کاهش آن به حدود 21%‌ ، تغيير سهام ممتازه متعلق به شرکت به سهام عادي در شرکت مزبور، اطلاعات مربوط به ديگر سهامداران و فعاليت شرکت صف و زيرمجموعه‌هاي آن و عمليات في‌مابين با شرکتهاي مزبور و ...، مانده حسابهاي فيمابين به مبلغ 524.066 ميليون ريال که عمدتا انتقالي از سنوات قبل مي‌باشد و همچنين پيگيري‌هاي انجام شده براي حل و فصل اختلافات فيمابين(حسب مورد اقدامات مکاتبه، مراجعه به داور مرضي الطرفين، اقدام حقوقي و يا اقامه دعوي در مراجع قضائي) و نهايتا اقدامات قابل انجام در راستاي تکاليف مقرر شده در جلسه مورخ 23 تير 1390 مجمع عمومي صاحبان سهام در يادداشتهاي 2-11، 3-11 ، 4-6، 1-7 و 31 صورتهاي مالي پيوست افشا شده است. اقدامات سال جاري عمدتا مشتمل ادامه پيگيريهاي سال قبل براي انجام تکاليف مقرر توسط مجمع عمومي بوده و منجر به تعيين و تکليف نهائي وضعيت حسابهاي في‌مابين نشده است. ضمن آنکه پاسخ تاييديه ارسالي براي شرکت صف و صدف واصل نشده است. در غياب دسترسي به اطلاعات مورد لزوم به شرح فوق از هر گونه آثار ناشي از موارد مزبور بر صورتهاي مالي پيوست اطلاعي در دست نيست.
5. وضعيت ارسال تاييديه براي اشخاص طرف حساب با شرکت و پاسخ‌هاي واصله در يادداشت 36 صورتهاي مالي درج گرديده است. با توجه به مفاد يادداشت مذکور، از اثرات عدم مطابقت احتمالي حسابهاي فيمابين شرکت با اشخاص طرف حساب که پاسخ تاييديه آنها واصل نشده و يا پاسخ واصله با دفاتر شرکت مغايرت دارد، بر اقلام صورتهاي مالي پيوست اطلاعي در دست نمي‌باشد.
6. وضعيت مالياتي شرکت در يادداشت 16 صورتهاي مالي درج گرديده است. بنا به توضيحات مندرج در يادداشت مزبور اظهار نامه و دفاتر شرکت مرتبط با عملکرد سالهاي 1382 لغايت 1387مورد رسيدگي سازمان امور مالياتي قرار گرفته که ماليات تعيين شده طبق برگهاي تشخيص و قطعي صادره از ماليات ابرازي و ذخيره شده در حسابها فزوني داشته، لذا موضوع مورد اعتراض شرکت قرار گرفته و از طريق مراجع ذيصلاح در حال بررسي است. مضافا با توجه به زيان ابرازي در سالهاي 1386 الي 1390 ، ذخيره اي از بابت ماليات عملکرد سالهاي مزبور در حسابها منظور نشده است. با توجه به رويه ادارات امور مالياتي در عدم پذيرش بخشي از هزينه‌ها و نحوه پذيرش معافيتهاي مالياتي و پيش پرداختهاي مالياتي، در ارتباط با ماليات عملکرد سنوات قبل و همچنين ماليات تکليفي، حقوق و ماليات بر ارزش افزوده کسري ذخيره در حسابها وجود دارد که در زمان ارائه اين گزارش تعيين رقم قطعي آن امکان پذير نشده و موکول به اعلام نظر اداره امور مالياتي ذيربط مي باشد.
7. درآمد پيمانها متناسب با درصد پيشرفت عمليات اجرايي هر پيمان شناسايي مي شود که توضيحات مربوط به آن در يادداشت 8-3 صورتهاي مالي درج شده است. درصد پيشرفت کار در هر پروژه (پيمان) بر اساس نسبت کل هزينه هاي انجام شده (مشتمل بر مواد و قطعات مصرفي تا تاريخ ترازنامه و تسهيم بخشي از هزينه هاي حقوق و دستمزد و سربار بر اساس مباني مورد استفاده در شرکت) به کل مخارج برآوردي پيمان شناسايي ميگردد که در اين خصوص هزينه‌هاي تکميل پيمانها (هزينه‌هاي سنوات آتي) صرفا براساس نرخ‌هاي موجود (در مقطع 29/12/1390) محاسبه شده ، ضمن آنکه در نحوه تخصيص هزينه‌ها به پروژه‌ها و داراييها نواقصي مشاهده شده است. با توجه به توضيحات فوق انجام تعديلاتي در حسابها ضروري است، ليکن تعيين مبالغ قطعي تعديلات مزبور براي اين موسسه امکان پذير نگرديده است.
8. وضعيت بدهي به شرکت ملي نفتکش و عدم محاسبه و ثبت هزينه هاي مالي مرتبط با مبالغ فاينانس شده از طريق بانکهاي ملت و NITC مربوط به پروژه ساخت سه فروند شناور 63.000 تني براي شرکت ملي نفتکش، بدهي ارزي به بانکهاي تجارت، پارسيان و ملي بابت اعتبارات اسنادي (که بخشي از هزينه‌هاي مالي سالهاي قبل و سال جاري آن در حسابها ثبت نگرديده)، بدهي به شرکت گروه توسعه ملي(سهامدار سابق)، بدهي به سازمان خصوصي سازي در ارتباط با خريد سهام آذر آب، بدهي به شرکت صنايع فرا ساحل(صف) بابت انتقال 45/16 درصد از سهام شرکت آذر آب و ساير مطالبات و بدهيهاي راکد در يادداشتهاي 6 ، 7 ، 11 ، 13 و 14 صورتهاي مالي و ادعاي احتمالي آنان شامل جرايم تاخير تسويه، سود و کارمزد و تفاوت تسعير همراه با ساير بدهيهاي احتمالي در يادداشت 31 صورتهاي مالي درج شده است که در غياب دسترسي به مستندات مورد لزوم از هر گونه آثار ناشي از موارد فوق بر صورتهاي مالي پيوست اطلاعي در دست نيست.
9. طي سال مالي مورد گزارش به دليل وجود شرايط تحميلي بين المللي، خريد خارجي و پرداختهاي ارزي مرتبط با آن از مجاري قانوني و معمول از قبيل گشايش اعتبارات اسنادي و انتقال ارز از مجاري بانکي براي شرکت مقدور نگرديده و بخش قابل ملاحظه‌اي از خريدهاي خارجي بدون انجام تشريفات گشايش اعتبار و از طريق حواله هاي ارزي توسط ساير شرکتها و اشخاص انجام شده است. ضمن آنکه به دليل مشکلات ناشي از وجود بدهيهاي معوقه به بانکها، اشخاص و مراجع دولتي، پرداختهاي داخلي نيز از طريق شرکتهاي تابعه صورت گرفته و مبلغ 50 ميليون يورو اوراق مشارکت ارزي دريافتي از کارفرمايان نزد ساير اشخاص تنزيل شده که مستندات مربوط به آن و مباني مربوط ثبت هزينه هاي تنزيل ملاحظه نشده است. به علت عدم وجود بعضي مستندات در ارتباط با موارد فوق شامل تضامين دريافتي از عاملان انتقال وجه، مدارک پرداخت، مباني مقايسه اي تسهيلات دريافتي از موسسات غير بانکي و... ، انجام بعضي کنترلهاي معمول حسابرسي در ارتباط با موارد فوق امکان پذير نشده است.
10. در چارچوب استانداردهاي حسابداري، لازم است صورتهاي مالي تلفيقي شرکت صنعتي دريايي ايران (سهامي عام) و شرکتهاي تابعه آن (مندرج در يادداشت 11 توضيحي صورتهاي مالي) براي سال مالي منتهي به 29 اسفند 1390 توسط شرکت صنعتي دريايي ايران (سهامي عام) به عنوان واحد اصلي تهيه و ارائه گردد و در آن سرمايه گذاري در شرکتهاي وابسته نيز به روش ارزش ويژه انعکاس يابد، ليکن به دلايلي که توضيحات شرکت در اين خصوص در يادداشت 2 صورتهاي مالي پيوست درج گرديده، صورتهاي مالي تلفيقي گروه شرکتهاي صنعتي دريايي ايران تهيه نشده است.

11. به نظر اين موسسه، به استثناي آثار موارد مندرج در بندهاي (6) ، (7) و (10) و همچنين به استثناي آثار احتمالي موارد مندرج در بندهاي (4) ، (5) ، (8) و (9)، صورتهاي مالي ياد شده در بالا، وضعيت مالي شرکت صنعتي دريايي ايران (سهامي عام) در تاريخ 29 اسفند 1390 و عملکرد مالي و جريانهاي نقدي آن را براي سال مالي منتهي به تاريخ مزبور، از تمام جنبه‌هاي با اهميت، طبق استانداردهاي حسابداري، به نحو مطلوب نشان مي‌دهد.

12. همانگونه که از صورتهاي مالي پيوست مستفاد مي‌گردد، بدهيهاي جاري شرکت بيش از داراييهاي جاري آن و مجموع بدهي‌هاي شرکت نيز بيش از مجموع دارايي‌هاي آن بوده و نقدينگي شرکت از شرايط مطلوبي برخوردار نمي باشد، چنانکه شرکت در پرداخت بسياري از ديون حال شده از جمله اقساط تسهيلات مالي دريافتي از بانکهاي مختلف با مشکل مواجه شده، ضمن آنکه زيان انباشته شرکت بيش از 50 درصد سرمايه آن مي باشد و شرايط تحميلي بين المللي بر شرکت تشديد شده است. در ارتباط با موارد مزبور توضيحات لازم و برنامه‌‌ها و اقدامات مديريت براي رفع مشکلات به وجود آمده در راستاي ايفاي تعهدات قراردادي، پرداخت ديون و ايجاد زمينه تداوم فعاليت شرکت در روال عادي عمليات، در يادداشت 34 صورتهاي مالي پيوست افشا شده که تحقق آن منوط به توفيق شرکت در حصول به برنامه هاي مورد نظر مي باشد و اساس رسيدگي‌هاي اين موسسه نيز صرفا توضيحات مديريت شرکت و مستندات مورد اشاره در يادداشت مزبور بوده است. اظهار نظر اين موسسه در اثر مفاد اين بند مشروط نشده است.
13. موارد قابل ذکر در ارتباط با داراييهاي ثابت و موجودي ها به شرح زير مي باشد: أ‌-توضيحات مرتبط با تملک و اسناد مالکيت اراضي و ساختمانهاي متعلق به شرکت(مشتمل بر ساختمان اداري واقع در خيابان شفق، اراضي جزيره صدرا و ساير اراضي بوشهر، اراضي مجتمع درياي خزر) در يادداشت 2-10 صورتهاي مالي درج گرديده است. با توجه به عدم حصول نتيجه نهايي از اقدامات شرکت در ارتباط با رفع تعرض از داراييهاي مورد اشاره ، ادامه پيگيريهاي درجريان با جديت بيشتر مورد توصيه و تاکيد مي باشد. ب‌-موجوديهاي مواد و کالاي شرکت (مندرج در يادداشت 8 صورتهاي مالي) در مقابل مخاطرات احتمالي از پوشش بيمه اي کافي برخوردار نمي باشد. اظهار نظر اين موسسه در اثر مفاد اين بند مشروط نشده است.

14. موارد عدم رعايت الزامات مقرر در مفاد اصلاحيه قانون تجارت و اساسنامه شرکت به شرح زير است: 1-14- زيان انباشته شرکت در تاريخ ترازنامه بيش از سه برابر سرمايه آن است، لذا شرکت مشمول مفاد ماده 141 اصلاحيه قانون تجارت بوه و ضروري است مجمع عمومي فوق‌العاده صاحبان سهام تشکيل و در مورد انحلال يا بقاي آن در چارچوب مقررات اصلاحيه قانون تجارت تصميم‌گيري نمايد.
14. 2-14- به شرح توضيحات يادداشت 17 صورتهاي مالي، مفاد قسمت اخير مادة 240 اصلاحيه قانون تجارت مبني بر پرداخت سود سهام مصوب مجمع عمومي عادي صاحبان سهام ظرف مدت 8 ماه از تاريخ تصويب در مورد بخشي از سود سهام سالهاي 1383 الي 1385 که عمدتا مربوط به سهامداران عمده مي باشد، رعايت نگرديده است. مضافا به شرح يادداشت1-31 صورتهاي مالي اقدامات حقوقي چند سهامدار شرکت براي وصول مطالبات بعضا منجر به صدور راي دادگاه و حکم اجرائي شده است.
14. 3-14- مفاد ماده 48 اساسنامه مبني بر تشکيل جلسات هيأت مديره بصورت هفتگي يا ماهيانه در مرداد 1390رعايت نگرديده است. مضافا با توجه به انتخاب اعضاي حقوقي هيات مديره در جلسه مجمع عمومي مورخ 23/04/1390، مفاد ماده 33 اساسنامه شرکت مبني بر تعيين سمت اعضاي هيات مديره حداکثر ظرف يک هفته از تاريخ برگزاري مجمع عمومي رعايت نشده است. همچنين حق حضور اعضاي غير موظف هيات مديره توسط مجمع عمومي در انطباق با ماده134 اصلاحيه قانون تجارت به تصويب نرسيده و مبلغي از اين بابت نيز پرداخت نشده است.
14. 4-14- پيگيريهاي شرکت جهت انجام تکاليف مقرر در مجمع عمومي عادي ساليانه مورخ 23/04/1390 و نتايج حاصله در گزارش فعاليت هيات مديره مربوط به عملکرد سال 1390درج گرديده که به شرح توضيحات مزبور، تا کنون در مواردي به نتيجه نرسيده، لذا ادامه پيگيريهاي شرکت براي حصول نتيجه نهايي مورد توصيه است.
15. همانطور که از بررسي صورت سود و زيان ملاحظه مي‌شود: الف- درآمد سال 1390 نسبت به سال قبل از آن حدود 64 درصد افزايش يافته که اين امر ناشي از افزايش فعاليت شرکت در حوزه نفت و گاز(بويژه حصول پيشرفت در عمليات اجرايي پروژه هاي پارس جنوبي) مي باشد. با وجود افزايش نسبي فعاليتهاي شرکت طي سال 1390، به جهت تداوم مشکلات قبلي(وجود بدهيهاي ارزي و ريالي بهره دار قابل توجه و...) عمليات شرکت منجر به زيان شده است. ب- به دليل شناسايي اقلام استثنايي به مبلغ 1.685 ميليارد ريال شامل زيان کاهش ارزش موجوديها، زيان تسعير ارز و ذخيره مطالبات مشکوک الوصول، خالص ساير هزينه هاي عملياتي نسبت به سال قبل حدود 70 برابر افزايش يافته که اين امر باعث حصول مبلغ 1.442 ميليارد ريال زيان عملياتي و افزايش زيان خالص به ميزان 4.300 درصد شده است. هـ- به شرح بند (12) فوق وضعيت مالي شرکت و نسبتهاي نقدينگي از شرايط مطلوبي برخوردار نمي باشد و شرکت با شرايط تحميلي بين المللي و مشکلات داخلي مواجه است. با توجه به توضيحات فوق و نظر به وضعيت مالي نامساعد شرکت، اتخاذ تدابير جدي براي اصلاح ساختارمالي، افزايش عمليات، تجديد نظر در فعاليتهاي غير سودآور(کشتي سازي و...) با هدف سودآوري شرکت، مورد توصيه و تأکيد است.
16. معاملات مندرج در بند الف يادداشت توضيحي 33، به عنوان کليه معاملات مشمول ماده 129 اصلاحيه قانون تجارت که طي سال مالي مورد گزارش انجام شده و توسط هيئت مديره شرکت به اطلاع اين مؤسسه رسيده، مورد بررسي قرار گرفته است. بخشي از معاملات مذکور بدون رعايت تشريفات مقرر در ماده قانوني ياد شده در خصوص کسب مجوز از هيات مديره و عدم شرکت مدير ذينفع در راي‌گيري صورت پذيرفته است. معاملات مشمول ماده 129 اصلاحيه قانون تجارت به شرح يادداشت مزبور با شرکتهاي تابعه در چارچوب روابط خاص فيمابين و بر اساس نرخها و شرايط توافقي انجام گرفته و زمينه اظهار نظر نسبت به آن فراهم نمي باشد.
17. گزارش هيئت مديره (با امضاي3 از 5 عضو)درباره فعاليت و وضع عمومي شرکت صنعتي دريايي ايران(سهامي عام) موضوع ماده 232 اصلاحيه قانون تجارت، که به منظور تقديم به مجمع عمومي عادي صاحبان سهام تنظيم گرديده، مورد بررسي اين مؤسسه قرار گرفته است. با توجه به رسيدگيهاي انجام شده ، نظر اين مؤسسه به موارد بااهميتي که حاکي از مغايرت اطلاعات مندرج در گزارش مذکور با اسناد و مدارک ارائه شده از جانب هيئت مديره باشد، جلب نشده است.
18. ضوابط و مقررات وضع شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، به شرح زير رعايت نشده است. 1-18- حقوق صاحبان سهام کمتر از 15 درصد مجموع داراييهاي شرکت است. 2-18- اطلاعات مربوط به معاملات با اشخاص وابسته طبق دستورالعمل ابلاغي مورخ 03/10/1390 سازمان بورس و اوراق بهادار افشا نشده است. همچنين سيستمهاي کنترل داخلي از جمله هزينه يابي پيمانها داراي برخي نواقص است که فاقد اثر با اهميت بر صورتهاي مالي شرکت بوده و اقدامات شرکت براي رفع آن در جريان است. 3-18-صورتهاي مالي شش ماهه اول سال 1390(حسابرسي نشده و حسابرسي شده)، اطلاعات مالي 9 ماهه سال 1390، بودجه حسابرسي نشده و حسابرسي شده سال 1391 و صورتهاي مالي 12 ماهه حسابرسي نشده سال 1390 با تاخير به سازمان بورس و اوراق بهادار ارايه شده و مصوبه مجمع عمومي مورخ 23 تيرماه 1390 با تاخير به اداره ثبت شرکتها تحويل گرديده است. مضافا اعلام تغييرات نمايندگان اعضاي حقوقي هيات مديره، ارسال اطلاعات مالي شش ماهه و سالانه شرکتهاي تابعه به سازمان بورس و اوراق بهادار با تاخير صورت گرفته است.